Oudejaarsavond is voor veel honden helaas geen prettige avond. Je hond kan angstig reageren op de harde knallen, sissende geluiden, geuren en trillingen van het afgestoken vuurwerk. Hij kan proberen te vluchten of hevige stress vertonen door bijvoorbeeld trillen, hijgen, overdreven alertheid, nerveus gedrag en een gespannen houding. Om deze avond voor je hond met zo min mogelijk stress te laten verlopen, kun je als eigenaar een aantal voorbereidingen treffen.
Voorbereidingen in huis voor jouw hond en de vuurwerk periode
Maak een veilige schuilplek: creëer een rustige en prettige verblijfplek voor je hond. Ligt je hond graag onder de tafel, onder je bed, in zijn bench of in de mand? Maak die plek zo prettig mogelijk voor je hond en leg er een fijne deken en eventueel een kledingstuk met jouw geur eraan. Laat je hond regelmatig op deze plek ontspannen liggen met een kluif of geef hem zijn eten op deze plek. Om je hond tijdens oudejaarsavond zo veel mogelijk af te schermen van het vuurwerk, bevindt deze plek zich idealiter op een rustige plek in het huis, niet in de buurt van een raam en scherm je de plek af van zoveel mogelijk geluid en licht van buitenaf of bedek je de bench met dekens. Installeer eventueel een Adaptil (DAP) diffuser dichtbij deze fijne schuilplek van je hond. De rustgevende feromonen die de DAP diffuser verspreidt, kunnen een extra steuntje in de rug van je hond zijn om tot rust te komen of om zijn stressniveau te verlagen. Ook kun je het geluid van het vuurwerk maskeren door muziek af te spelen (bv een dog music playlist via Spotify) of een ventilator of de afzuigkap aan te zetten (mits de hond daarvoor geen angst vertoont).
Voorbereidingen van je hond op het vuurwerk
In de aanloop naar de jaarwisseling zijn er al regelmatig knallen van vuurwerk te horen. Zorg er deze laatste weken van het jaar voor dat je altijd een zakje met kleine blokjes worst of andere hoogwaardige voerbeloningen bij je hebt, zodat je bij iedere knal die je hoort tijdens de wandeling, direct je hond kunt trakteren op een superlekker hapje. Oftewel je leert je hond dat een knal betekent: “joepie, dat is een feestje!! Kom maar stukje worst halen”. Hoe ver weg of zacht je de knal ook hoorde, dit gaat vanaf nu betekenen dat je hond iets lekkers ontvangt. Let erop dat je niet de fout maakt en je hond alleen een hapje lekkers geeft wanneer je ziet dat hij onrustig of angstig reageert op de knal, maar trakteer hem juist heel consequent iedere keer als je een knal hoort, ongeacht de reactie van je hond daarop.
Zoek veilige plekken op om je hond uit te laten, zoals bijvoorbeeld het strand of de duinen en laat je hond aangelijnd uit. Ga bijvoorbeeld een uur met je hond in hoog tempo wandelen (ook goed voor je eigen conditie en je weerstand), ga eindelijk eens samen joggen (begin alvast aan je goede voornemens) of laat een lange sleeplijn aan zijn tuigje hangen (als je je hond toch los wilt laten lopen). Fietsen met je hond in deze periode is minder verstandig, aangezien je een grote kans hebt op ongelukken mocht je hond in paniek raken wanneer jullie plots geconfronteerd worden met vuurwerk of een harde knal.
Voorbereiding van jezelf op vuurwerkangst van je hond
Zorg ervoor dat je weet wat je moet doen als je hond toch angstig reageert en in paniek raakt, probeert weg te vluchten of voor steun naar jou toekomt. Zie je dat je hond paniekerig reageert, angstig wegkruipt of ligt te trillen? Troost je hond en geef hem de steun die hij nodig heeft. Vergeet het aloude fabeltje dat je je hond niet mag troosten als deze angstig gedrag vertoont. Angstig gedrag kun je namelijk niet belonen en daarmee erger maken, wel kan het ervoor zorgen dat je hond steun ervaart van jou. Ben dus die rots in de branding voor jouw hond, geef hem de rust en kalmte van jou die hij zo hard nodig heeft. Ervaart jouw hond steun door fysieke aanraking, troost hem dan door te aaien met rustige lange strelingen of laat hem tegen je aan liggen, als hij dat prettig vindt. Overdrijf het niet door opgewonden te praten of zeer uitbundig te knuffelen, maar blijf zelf rustig en kalm.
Negeer als eigenaar wel de knallen en vuurwerkgeluiden, maar negeer je hond zeker niet.
De oudejaarsdag en het vuurwerk
Op oudejaarsdag zelf kun je jouw hond voorbereiden op de avond door overdag een ontspannen activiteit te ondernemen. Maak bijvoorbeeld een extra lange wandeling in een rustig gebied, daar waar je hopelijk geen vuurwerk hoort. Laat je hond veel snuffelen en bijvoorbeeld zoeken naar zijn brokjes die je uitstrooit. Ook voor honden die niet bang zijn voor vuurwerk, is het belangrijk om de stressemmer niet te laten vullen door geluiden of situaties die opwinding of stress veroorzaken.
Neem je hond niet mee naar buiten op het moment dat je vuurwerkknallen hoort. Sla liever een wandeling over of kort de wandeling in op het moment dat er veel vuurwerk wordt afgestoken.
Zorg dat er altijd iemand bij de hond is, wanneer je naar het vuurwerk gaat kijken. Zorg tevens dat je afspraken maakt met je huisgenoten, familieleden of bezoekers die eventueel bij jou en je hond in huis aanwezig zijn op oudejaarsavond. Door de stress die je hond ervaart, kan hij anders reageren op toenadering of aanrakingen. Laat je hond niet alleen wanneer jij of je bezoek buiten naar het vuurwerk gaan kijken. Houd deuren goed dicht, laat je hond eventueel in huis ook zijn halsband of tuigje dragen met daaraan een penning met jouw telefoonnummer (vooral als er ontsnappingsgevaar is dat je hond wegvlucht uit angst). Geef je hond een bezigheid om 12u, het liefst een bezigheid die je hebt geoefend zoals hieronder beschreven bijvoorbeeld een snuffeldoos.
Je hond afleiden tijdens het vuurwerk
Je hond afleiden op oudjaarsavond wanneer het vuurwerkgeweld losbarst, kan ervoor zorgen dat je hond minder stress ervaart tijdens het lawaai van de knallen. Leer je hond hersenwerken en voerpuzzels oplossen om zo zijn eten bij elkaar te zoeken. Als je hond hier nog niet mee bekend is, start daar dan direct mee. Hoe meer je hond gewend is om te snuffelen en op een ontspannen wijze met hersenwerk of voerpuzzels bezig te zijn, hoe groter de kans is dat je dit succesvol kunt inzetten tijdens de jaarwisseling zelf. Zorg dat je op de avond zelf een aantal puzzels klaar hebt staan, zodat je deze aan je hond kunt geven vlak voordat het vuurwerk losbarst. Op deze manier is je hond al afgeleid en bezig met de puzzels en kiest hij er hopelijk voor om door te blijven zoeken en snuffelen.
Een voerpuzzel kun je heel makkelijk zelf maken van bijvoorbeeld lege wc-rollen of stevige lappen stof. Of je leert je hond te zoeken en snuffelen in een grote lege doos (ik gebruik zelf de opbergmand voor de speeltjes van mijn hond) die je vult met speeltjes, lege plastic flesjes, proppen papier, kartonnen verpakkingen etc en strooit daar een grote hand voertjes over uit. Ook kun je een snuffelmat of de kant-en-klare puzzels gebruiken van bijvoorbeeld Nina Ottoson die je koopt in de betere dierenwinkel of online webshop.
Goede voornemens voor volgend jaar: behandeling van vuurwerkangst
Blijkt tijdens de jaarwisseling dat zowel jij als je hond veel stress ervoeren? Lukte het je niet om je hond af te leiden met denkspelletjes of een verrukkelijk gevulde Kong? Ga dan aan de slag met zorgvuldig samengestelde exposure therapie voor je hond om te leren omgaan met harde enge geluiden en vuurwerkknallen. Schakel hiervoor de hulp in van een ervaren professional, want niet correct uitgevoerde training kan ervoor zorgen dat je hond zich afsluit of zelfs gevoeliger gaat reageren op geluiden. Vanaf het voorjaar is het beste moment om te starten met deze exposure therapie. Het vergt namelijk veel geduld en veel oefenmomenten om in kleine stapjes samen met je hond toe te werken naar een minder stressvolle reactie op vuurwerk(geluiden).
